Kozłowski Władysław Ryszard (1866–1915), pionier wychowania fizycznego w Król. Pol. Ur. 4 IV w Lipnie. Ojciec Teofil po utracie majątku ziemskiego Pająk był adwokatem, matka Ewelina ze Skarbków prowadziła w Lipnie prywatną pensję. Po ukończeniu szkoły realnej we Włocławku i Warszawie oraz szkoły handlowej Kronenberga w Warszawie rozpoczął pracę pedagogiczną jako nauczyciel domowy na Podolu i w Łomżyńskiem. Prowadził też w Warszawie mały pensjonat dla uczniów. W czasie pracy nauczycielskiej zrodziły się jego zainteresowania wychowaniem fizycznym. Dla pogłębienia wiedzy w tej dziedzinie wyjeżdżał za granicę (1897–1903), m. in. odbył studia w zakresie teorii i metodyki wychowania fizycznego w Szwecji i Danii. Z tego okresu pochodzą artykuły o szwedzkim systemie gimnastycznym w „Przeglądzie Pedagogicznym” i „Encyklopedii Wychowawczej”. W Szwecji zapoznał się także z zasadami slöjdu, którego stał się gorącym propagatorem. W r. 1903, jako wybitny znawca gier i zabaw ruchowych oraz gimnastyki wychowawczej, został głównym instruktorem Ogrodów im. W. E. Raua w Warszawie, rozwijając na tym stanowisku ożywioną działalność w zakresie udoskonalenia metodyki nauczania gier i zabaw oraz kształcenia instruktorów. Od r. 1906 wykładał teorię i metodykę wychowania fizycznego w Szkole Gimnastyki Szwedzkiej i Masażu H. Kuczalskiej. W l. 1906–15 wydawał teoretyczno-metodyczny dwutygodnik „Ruch”, wokół którego skupił najwybitniejszych w tym okresie znawców wychowania fizycznego z Król. Pol. i Galicji oraz pozyskał dla pisma wybitnych autorów zagranicznych. Oprócz licznych artykułów zamieszczanych w „Ruchu” pozostawił K. kilka pozycji książkowych i broszur, jak Gimnastyka domowa (W. 1912), Pierwiastek wojskowy w wychowaniu cielesnym (W. 1913). Rozwijał też działalność organizacyjną w dziedzinie wychowania fizycznego, brał udział czynny w zjazdach i kongresach lekarskich, pedagogicznych i wychowania fizycznego w kraju i za granicą (w Odense w r. 1911, w Paryżu 1913). Działał również w ruchu przeciwalkoholowym jako prezes Tow. «Przyszłość» i w Pol. Stowarzyszeniu Przyjaciół Pokoju. Zmarł w Warszawie na skutek wypadku 24 III 1915 r.
Hądzelek K., W. R. K. i jego działalność na polu wychowania fizycznego, „Kult. Fizyczna” R. 18: 1965 nr 7–8 s. 396–9; Piasecki E., W. R. K., „Wych. Fizyczne” R. 1: 1920 s. 57–9.
Kajetan Hądzelek